ตอนที่จัด Workshop วิชา Information Architecture ครั้งที่ 2 เราคุยกันถึงเรื่องการแยกวิชา UX, UI และ IA ว่าจะรู้ได้อย่างไรว่าตอนนี้เราเรียนเนื้อหาอะไรอยู่ ก็เลยมีการเล่ากับน้องๆ ว่าการแยกวิชาพวกนี้ อย่าแยกโดยใช้แนวคิดของแผนที่ปัจจุบัน ที่ใช้การตีเส้นขอบหาพื้นที่ แต่ให้ใช้แผนที่สมัยอยุธยาที่เราสนใจดูว่าเมืองหลวงอยู่ที่ไหนเป็นหลัก
ทั้งสามวิชาไม่ว่าจะ UX, UI หรือ IA ต่างก็มีเนื้อหา และเครื่องมือซ้อนทับกัน จนไม่สามารถระบุขอบเขตชัดๆ ได้ แล้วแต่ว่าผู้สอน หรือผู้เรียนจะขยายขอบของมันไปถึงไหน ดังนั้นแทนที่จะมองหาขอบ หรือมองว่าเครื่องมือตัวนี้เป็นของวิชาไหน เราหันมามองหาจุด Focus ของแต่ละวิชาดีกว่า
- UX: สนใจ “การเข้าใจผู้ใช้” เห็นปัญหา ออกแบบ Experience ที่เค้าควรได้รับ
- UI: สนใจเรื่อง “การทำให้ผู้ใช้เข้าใจ” มองเห็นสิ่งที่ผู้ใช้คุ้นเคย ออกแบบ UI เพื่อมอบ Experience ให้ได้ตามที่ออกแบบไว้
- IA: สนใจ “ข้อสรุปที่เกิดขึ้นในหัวผู้ใช้” เราจะออกแบบ Content อย่างไรให้กลุ่มเป้าหมายตีความแล้วเกิดข้อสรุปอย่างที่เราต้องการ
จะเป็นว่าทั้งสามวิชามีจุดสนใจของตัวเอง แต่เพื่อที่จะทำได้ตามเป้าหมายจะต้องใช้เครื่องมือเดียวกันเยอะมาก เช่น User journey, Persona, User Interview, Card Analytic เป็นต้น ที่นี้จะใช้มากใช้น้อย หรือใช้อย่างไร ก็ขึ้นอยู่กับสถานการณ์ และสมมติฐาน ที่ต้องการพิสูจน์ครับ
สำหรับคนที่ทำงานออกแบบเราใช้ทั้ง 3 วิชาอยู่แล้ว เพราะงานแต่ละครั้งก็จะมีจุดสนใจไม่เหมือนกัน!!
แล้วแบบนี้จะแยกวิชาไปทำไม? เอาจริงๆ คนที่ทำมาเยอะๆ ก็ไม่ค่อยมาแยกกันครับ ปัญหาอยู่ตรงไหนก็หยิบเครื่องมือมาแก้เลย ไม่ต้องมาแยกว่าเครื่องมือนี้ของวิชาอะไร แต่ถึงอย่างนั้นการแยกก็ยังมีการใช้อยู่นะครับ เช่นตอนที่ต้องการบอกว่าเราอยากเน้นอะไร หรือตอนที่จะสอนหนังสือ จะได้บอกว่าบทเรียนนี้เน้นเรื่องไหน
ถึงจะสอนเครื่องมือเดียวกัน แต่ถ้าเน้นต่างกัน ก็จะมีเทคนิคในการใช้ไม่เหมือนกันครับ ^^
